Vuistregel voor een goed gesprek: “Wij samen” versus “Ik eerst”

Soms ben ik ‘betoverd’ door mijn verhaal. Dan wil ik zo graag vertellen wat ik denk, vind of zojuist uit mijn grote teen heb opgediept, dat ik niet meer in de gaten heb of de ander nog wel luistert. 

Ik voldoe dan niet aan de vuistregel voor een goed gesprek: “Wij samen”. 

Vuistregel voor een goed gesprek: "Wij-eerst" versus "Ik-eerst"

Gelukkig ben ik al een tijdje aan het oefenen met aandachtig, aanwezig en verbonden communiceren. Hierdoor merk ik het op en kan ik mezelf terug navigeren naar het contact met de ander, de aandacht voor “Wij samen”. Soms gaat dat snel en soepel, soms vraagt het wat tijd.

En soms heb ik het toch helemaal niet door … En valt het kwartje een uur later. Of als ik de volgende ochtend (te vroeg) wakker word.

Dit is hoe het leven is. We beginnen de dag met goede intenties. We hebben lekker geslapen, voelen ons goed, hebben het goed voor met onszelf, onze dierbaren, collega’s, buren en vrienden … We zijn ‘helemaal Zen’.

En dan begint de dag …

Aandachtig, aanwezig en verbonden communiceren

Als we de wereld in stappen, komen we allerhande situaties en mensen tegen. Mensen hebben allemaal hun eigen humeuren, gedachten, agenda’s en ritme. Net als wij. En deze blijken niet altijd helemaal overeen te komen. Goed oefenmateriaal om te leren aandachtig, aanwezig en verbonden te zijn en blijven!

Aandachtig, aanwezig en verbonden communiceren kun je ook kortweg ‘mindful communiceren’ noemen. Mindfulness is:

  • Aanwezig zijn in je lichaam: je voelt je lichaam (warmte, kou, kleding, tintelingen, spanning, ademhaling, etc.) en je zintuigen zijn actief (je ziet, hoort, ruikt en voelt de omgeving; soms proef je deze zelfs);
  • Aandacht geven aan wat er nu gebeurt (de inhoud van van wat er wordt gezegd of wat je denkt, associaties die er opkomen, intonatie, non-verbale signalen, etc.);
  • Verbonden zijn met wat er door je heen gaat (je voelt iets van de gevoelslading van wat er wordt gezegd of gedacht, emoties en gevoelens; je ben niet stoïcijns maar je hart is erbij).

Vuistregel voor een goed gesprek: “Wij samen”

Dit betekent niet dat je altijd alleen maar leuke dingen tegen elkaar te zeggen hebt. Maar je zorgt wel eerst voor de relatie in het moment: heeft iemand tijd en aandacht voor hetgeen jij wilt bespreken?

Ik-eerst communicatie

Vervolgens is het van belang dat je je boodschap zo brengt, dat de ander deze kan horen. Een directe beschuldiging bijvoorbeeld, is niet iets wat de ander goed kan horen. Het is geen wij-eerst-boodschap, maar een ik-eerst-boodschap. Je bent aan het zenden, zonder je af te vragen of de ander iets aan jouw boodschap heeft.

Misschien komt de beschuldiging voort uit pijn, jouw pijn. Als dit speelt, dan ben je er misschien zelf nog niet aan toe om het te bespreken. Goed om eerst aandacht hieraan te besteden, gewoon voor jezelf. Of met een goede vriend, vriendin, partner, ouder, coach of een andere vertrouwenspersoon.

Meestal zit er achter de beschuldiging een ‘objectivering’ van de ander en zijn er veel gedachten aan de beschuldiging vooraf gegaan, waarbij er een verhaal is ontstaan dat zich alleen in jouw hoofd afspeelt.

Wat helpt in zo’n situatie, is terug te gaan naar de feiten. Wat is er gebeurd, welke trigger was er voordat jij in de gedachtestroom terecht kwam die tot de beschuldiging leidde? Kun je in dat eerste moment zowel jezelf als de ander zien als een volwaardig mens, met veel kwaliteiten en levenslust? Kun je terugkomen bij ‘Wij samen’? Een ander startpunt, als een fris, nieuw begin.

Voor een goed gesprek is het nodig dat je aandachtig, aanwezig en verbonden bent in het moment, in het gesprek, in de relatie op dat moment. Kortom, de vuistregel voor een goed gesprek is mindful communiceren.

vuistregel voor een goed gesprek: Wij samen

Wil je hier meer over weten, lees dan het boek ‘Mindful Communiceren’ van Susan Gillis Chapman (in het Nederlands, Engels, Duits en Pools beschikbaar) of volg een training of workshop Greenzone Communicatie.