Het is zover: ons boek over Mindful Communiceren ligt in de winkels!
Over het boek: De Kunst van Mindful Communiceren;
luisteren en spreken met wijsheid en compassie
Mindfulness voor een betere communicatie
Communicatie en verbinding zijn van levensbelang, en dankzij ons complexe brein zijn we hier doorgaans goed in. Toch verloopt communicatie lang niet altijd adequaat. Ons brein is eigenlijk (nog) niet geschikt voor de constante stroom aan informatie waaraan het wordt blootgesteld. Instinctief reageren is soms de beste optie, zoals wegspringen als er een auto aankomt. Mindfulness helpt ons dan niet. Maar in andere situaties, zoals een vergadering, kunnen dezelfde instinctieve stressreacties het rationele brein overheersen en ervoor zorgen dat we angstig of boos reageren. Dan komt mindfulness goed van pas.
Communicatiemethoden voor mindful communiceren
In De kunst van mindful communiceren presenteren Frits Koster en Jetty Heynekamp, tezamen met een keur aan experts, zes communicatiemethoden waarin mindfulness impliciet of expliciet een rol speelt. Onder andere Geweldloze Communicatie, Deep Listening en Interpersoonlijke Mindfulness komen aan de orde. Deze communicatiemethoden kunnen goed geïmplementeerd worden in organisaties zoals de (geestelijke) gezondheidszorg of het onderwijs en zijn geschikt voor iedereen die met mensen werkt, of die geïnteresseerd is in mindful communiceren.
We hebben er bijna twee jaar hard aan gewerkt met zijn allen. En toen was het zover: ons boek over Mindful Communiceren is in november 2020 verschenen.
We, dat zijn om te beginnen Frits Koster en Jetty Heynekamp, die het initiatief namen, de schrijvers hebben uitgenodigd en de redactie voor hun rekening hebben genomen. En dan de schrijvers, de specialisten die ieder in een pagina of 20 ‘hun’ filosofie of methode voor aandachtige communicatie hebben beschreven. Ik geef ze hier weer in de volgorde waarin ze in het boek staan:
- Sietske de Haan. Geweldloze Communicatie
- Erik van den Brink, Interpersoonlijke Mindfulness
- Esther Hasselman (ikzelf), Greenzone Communicatie
- Edel Maex, Mindfulness en Communicatie
- Chantal Bergers en Rosamund Oliver, Deep Listening
- Heleen Wadman, Kwok H. Wong e Olaf Galisch, Open Dialogue
En tot slot natuurlijk de redactie van uitgeverij Boom, die de puntjes op de i hebben gezet (en er waren best wat puntjes, dus dank!)
Ervaringen met verschillende methoden voor Mindful Communiceren
Ik ben bekend met vijf van de zes modellen in het boek.
Al in 2013 heb ik het genoegen gehad om een workshop te volgen bij Edel Maex. Alleen al om de tongval van deze Vlaming en zijn verschijning die door velen wordt beschreven als ‘een boeddha’, was het zeer de moeite waard. Hier werd een basis gelegd.
Maar eigenlijk zou ik terug moeten gaan naar 1989, toen ik een studiekeuze moest maken. Mijn fascinatie met massacommunicatie was groot. Hoe kan het toch dat hoewel de reclame superirritant is, mensen in de supermarkt toch naar dat merk grijpen? Wat lag er ten grondslag aan het feit dat mensen in de jaren ’30 in paniek de straat op renden tijdens een hoorspel op de radio genaamd ‘War of the Worlds’? En hoe kon ik de wereld – en mezelf – leren begrijpen? Van mij had het de sociale richting mogen worden: Sociale Academie, richting communicatie. Onder druk van mijn ouders, die mij met die opleiding weinig kansen toedichtten op de arbeidsmarkt, werd het Marketing-Communicatie. Enfin, hier zijn we ruim 30 jaar later. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan …
De basis van Edel Maex zat voor een deeltje toch ook al in mijn studie destijds: we kunnen nooit precies weten wat de ander weet of denkt.
Geweldloze communicatie
Afgelopen zomer mocht ik terugkeren naar het pittoreske Frandeux in het Zuiden van België, waar de zomerweken een training bracht over, in essentie, Geweldloze Communicatie. Het boek van Marshall Rosenberg had ik al een tijdje in de kast staan, maar nooit helemaal gelezen. Nu mochten we ermee aan de slag. We kregen een krachtig protocol aangereikt, waarmee we zelfs heel lastige kwesties helder konden maken. Een les die ik heb meegenomen is dat we onze wensen kunnen uiten, maar er niet van uit mogen gaan dat de ander daaraan tegemoet komt (en dat het dan toch helpend is dat we onze wens helder hebben geformuleerd).
Interpersoonlijke mindfulness
Dit is ook zo’n methode waarvan ik het boek dat er werkelijk aan ten grondslag ligt – Insight Dialogue van Gregory Kramer – al een tijd in de kast heb, maar nooit helemaal gelezen. Met Frits Koster en Erik van den Brink gingen we drie dagen aan de slag om te oefenen. We vertraagden de dialoog, door om de beurt enkele minuten te mogen spreken, zonder onderbrekingen. Interessant was dat er toch een gesprek ontstond, omdat we in de volgende minuten waarin de ander sprak, wel op elkaars inbreng reageerden. Aan die reacties ging echter een intern proces vooraf, waardoor er synergie leek te ontstaan.
Deep Listening
Ik heb het genoegen gehad om veel met Rosamund Oliver te werken en ik ben opgeleid als Deep Listening trainer, dus deze methode ken ik heel goed! Bij Deep Listening breng je als luisteraar alleen interesse, aandacht en ondersteuning in het gesprek. Je brengt geen inhoud, je stuurt niet. De spreker voelt bewust of onbewust dat er aandacht en support is en hij of zij wordt hierdoor gestimuleerd om zijn of haar eigen wijsheid te vinden. Soms komen er in slechts enkele minuten grote inzichten, maar dat hoeft niet; er is rust en ruimte, geen haast. Zelfs huisartsen leren Deep Listening in hun opleiding*, waarna ze van hun consulten van 10 minuten vaak zo’n 3 minuten gebruiken om dieper te luisteren naar de klachten en eerder het onderliggende, echte probleem ontdekken.
*) Dit is in ieder geval zo bij een aantal opleidingen
Greenzone Communicatie
Deze methode heb ik zelf mogen beschrijven. Ik vond dat een grote eer en het heeft mij ertoe gebracht om nóg dieper in de stof te duiken. Ik ben Greenzone groepsleider en trainer en ken de stof behoorlijk diepgaand. Maar in een boek is er geen interactie om te checken of mijn verhaal goed is overgekomen, dus dit was een meer dan interessant proces!
In Greenzone Communicatie werken we met een stoplichtmodel. Analoog aan de verkeersstromen die stoppen en weer op gang komen, komt de verbinding in gesprekken ook geregeld tot stilstand en komt even later weer op gang. De eenvoud van dit model heeft mij al heel vaak geholpen om snel helder te krijgen wat er in een gesprek precies aan de hand is. Daardoor kon ik dan snel bijsturen. Ik leg het ook vaak uit aan mijn coachees, die het direct kunnen toepassen in hun dagelijks leven. Dat vind ik dan ook de kracht van deze methode: je brengt mindfulness in je gesprekken en past het direct toe in je dagelijkse leven.